“KombinArt”, projekti që e transformon Kombinatin në polin e ri të Kryeqytetit

Shumë shpejt Kombinati do të jetë një Pol i ri kulturor në kryeqytet, jo vetëm me banesa të reja për familjet e prekura nga tërmeti i 26 nëntorit, por duke u shndërruar në një hapësirë për atelietë e artistëve dhe artizanëve. Gjatë prezantimit të planit për KombinArt, rindërtimin e Kombinatit, u prezantuan apartamentet e reja falas për familjet e prekura nga tërmeti, si një zonë me potencial zhvillimi për akomodimin e rreth 21 mijë banorëve. Aty do të ketë edhe 4 institucione të reja arsimore; 9 pika sociale e kulturore, si dhe 5 sheshe publike me shërbime të reja: Sheshi i Teknologjisë, Sheshi i Muzeut, Sheshi Universitar, Sheshi Garibaldi dhe Sheshi i Gastronomisë.

Kryeministri Edi Rama e cilësoi një mundësi dhe impuls të ri planin e rindërtimit të Kombinatit, pas goditjes që i dha tërmeti i 26 nëntorit. “Jemi mbledhur për një projekt shumë ambicioz, më shumë sesa një projekt rindërtimi është një vizion për Tiranën e gjeneratës tjetër. Tërësia e projekteve që kanë filluar të zbatohen ose janë pranë fillimit të zbatimit janë një vizion për jetën komunitare dhe cilësinë e jetës familjare, në kushtet kur një fatkeqësi e madhe krijoi dhe një boshllëk të madh, por patjetër edhe një mundësi të madhe. Për ata që kanë pasionin dhe vullnetin për të rezistuar, transformimi i krizave në mundësi është rruga e vetme. Krizën e madhe të 26 nëntorit po e kthejmë në një mundësi të madhe transformimi”, tha Rama.

Ai siguroi se të gjithë ata që humbën shtëpitë do të hyjnë në banesa të reja, më të mira dhe më të forta, dhe se nuk do ketë xhungla ndërtimesh, por urbanizim. “Kemi mundësi të bëjmë një ndryshim historik. Të gjithë ata që humbën shtëpitë do të hyjnë në banesa të reja, më të mira dhe më të forta. Çdo ditë është e gjatë për ata që janë pa shtëpi. E mirëkuptoj stresin dhe padurimin, ndonjëherë edhe acarimin. Mirëpo, ajo që duhet kuptuar është se për të shkuar deri tek shtëpia e ndërtuar është një proces i tërë”, tha Rama.

Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj tha se lagja e re e Kombinatit, e cila do të ndërtohet për të strehuar familjet e prekura nga tërmeti i 26 nëntorit, është projekti më ambicioz i 100 viteve të Tiranës Kryeqytet. Ai theksoi se përmes këtij projekti do t’i jepet zgjidhje jo vetëm strehimit të qytetarëve të prekur nga tërmeti, por edhe familjeve të tjera. “Ky projekt përfshin 1.5 mln metra katror ndërtim. Është ndoshta ndërtimi më ambicioz i 100 viteve të Tiranës kryeqytet, ku do të akomodojë 21.534 njerëz. Për ironi dhe për rastësi të fatit është ekzaktësisht sa numri i atyre që mund të ulen në Arenën Kombëtare. Sigurisht, jo të gjitha do të jenë shtëpi për tërmetin sepse një nga mësimet është se nuk duhet të krijojmë një “geto”. Ata që do të marrin shtëpitë e para janë vetëm 1/3 e një lagjeje, që potencialisht do të shkojë deri në 21 mijë banorë. Do të fillojë me fazën e parë me 2292 apartamente për 8500 qytetarët e Kombinatit të prekur nga tërmeti dhe pastaj për ta hapur ndaj tërmetit apo 25 mijë vetave që tipikisht transferohen çdo vit në Tiranë”, tha ai.

Teksa renditi edhe një sërë investimesh të tjera që po kryhen në Kombinat, si projekti për ujërat e zeza, rrjetet e rrugëve etj, Veliaj tha se pavarësisht një minorance të zhurmshme, ky projekt do të sjellë më shumë zhvillim për zonën. Ai shtoi se pas 3 mijë kompensimeve të para, javën tjetër do të miratohen edhe 3 mijë kompensimet e dyta për familjet më dëme të lehta. “Ne kemi kaluar 3 mijë kompensimet e para për ata që janë prekur me dëmtime të lehta dhe 200 shtëpitë e para për ata që janë dëmtime të klasës DS4 dhe DS5, të cilëve do t’ua bëjmë shtëpitë individuale nga e para. Një pjesë e mirë janë në zonën e Kombinatit, sidomos ato që janë ndërtuar në kodra dhe që kanë qenë shumë më jorezistente ndaj tërmetit. Jam i lumtur që javën tjetër do të kalojmë edhe 3 mijë pagesa të tjera dhe shkojmë në 6 mijë, duke iu afruar fundit për pagesat cash”, u shpreh ai.

Veliaj nënvizoi se puna do të vijojë dhe për rindërtimin e pallateve, ndërsa theksoi se ekspertët do të vendosin për prishjen e godinave të dëmtuara. “Sot kemi një lajm të mirë, por për çdo lajm të mirë ka edhe një lajm që është emocionalisht i ngarkuar, sepse fakti që do të bëjmë shtëpi të reja do të thotë se do të rrëzohen disa shtëpi të vjetra. Kjo do të jetë një javë e ngarkuar emocionalisht, do të marrim vendime për rreth 49-50 ndërtesa, që mund të prishen sipas ekspertëve. Janë 49 ndërtesa për të cilat inxhinierët do të vendosin firmën e tyre dhe do të jenë përgjegjës para ligjit për atë vendimmarrje. Momentalisht, po kalojnë edhe filtrin e Institutit të Ndërtimit, dhe këtë javë do të fillojnë të prezantohen live në Këshillin Bashkiak, që secili të ketë garancinë maksimale, të shohë modelin 3D, të shohë analizat si kanë dalë nga goditjet e betonit. Të sigurohemi që kemi një konsensus sepse pavarësisht ngarkesës emocionale të largimit nga shtëpia e fëmijërisë apo shtëpia ku shumë njerëz kanë kujtime, po shkojmë në një hapësirë më të mirë, që ka një vlerë më të madhe financiare dhe që është shumë më dinjitoze për të ardhmen”, nënvizoi Veliaj.

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti deklaroi se Kombinati do të shndërrohet nga një hapësirë thjesht buzë një rruge, në një pol kulturor e në një destinacion për kryeqytetasit. Kurse arkitekti italian Marco Casamonti sqaroi detaje nga projekti ambicioz që synon të transformojë Kombinatin.